Kościół p.w. św. Michała i św. Anny

Widok ogólny kościoła Widok ogólny kościoła

Kościół wedle lokalnych opracowań pochodzi jeszcze sprzed 1200r. Wymieniony jest jednak po raz pierwszy dopiero w 1346r., w dokumencie jurysdykcyjnym biskupstwa miśnieńskiego. W roku 1550 miała miejsce jego renesansowa przebudowa. W roku 1648 odlano nowy wielki dzwon na wieżę. Z kolei w 1668r. Krzysztof Heidrich z Godzieszowa podarował markę na renowację kościelnych organów. W latach 1689-90 została przebudowana przez protestantów, dzięki dziedzicowi Melchiorowi von Gersdorf. Poświęcenia dokonał w pierwszą niedzielę adwentu 1690r. miejscowy pastor Michał Witschel.(...)
W 1791r. za 50 talarów wzniesiono nowe wrota do kościoła, które w 1822r. odbudowano na nowo. (...)
Wieża kościoła została na nowo wzniesiona w latach 1608-1609, a jej górną część wyremontowano w roku 1661. W latach 1774-1777 uzyskała swój dzisiejszy wygląd. W 1807r. zamontowano na wieży nowy zegar, który kosztował parafię 112 talarów.
Dziedziczka von Anton w roku 1801 ufundowała dwa nowe dzwony, a w 1817r. obrus na ołtarz i świeczniki. W tym samym czasie właściciel folwarku Hache podarował gminie naczynie na Komunię św. Inni parafianie dbali również o swoją świątynię. Beschel wykonał krzyż, Hoffmann pomalował i odnowił chrzcielnicę, kowal Schulze zaś zamontował na wieży piorunochron. Dziedziczka von Anton sprezentowała woreczek z dzwonkiem do zbierania datków. Po wprowadzeniu nowych śpiewników dziedzic Seewald i bogatsi mieszkańcy przekazali 100 egzemplarzy dla biednych. (...)
Wnętrze świątyni ozdabia przede wszystkim barokowy ołtarz główny z końca XVI-II wieku oraz drewniana ambona z 1864r. wypełniona obrazami czterech ewangelistów i Chrystusa. Na jej szczycie medalion, wewnątrz którego namalowano trudną w identyfikacji biblijną scenę. Widzimy na niej anioła stojącego na rufie, płynącego po wzburzonym morzu, statku. W dali widoczne zabudowania usytuowane na skalistym wybrzeżu. W pobliżu ołtarza kamienna renesansowa chrzcielnica przykryta drewnianym wiekiem. Kamienna część została okraszona napisami fundacyjnymi i liturgicznymi. Ścianę świątyni po prawej stronie wejścia zdobi epitafium z 1559r., należące do dziedzica Wykrot Abrahama von Gersdorf, którego widzimy stojącego w zbroi. Po prawej stronie wejścia nagrobek Wibalda Boguchwała von Gersdorf zmarłego w 1755r.
Cmentarz przykościelny.
(...) U zewnętrznej części podstawy wieży, w pobliżu kutych drzwi, po prawej stronie wejścia barokowe epitafium Jana Jerzego Thomasa, w latach 1750-1771 pastora w Wykrotach, a wcześniej w Raciborowicach. Płyta nagrobna jest mocno uszkodzona. (...) Jedynymi reliktami są nieliczne zachowane pomniki nagrobne. Spośród nich niewątpliwie najcenniejszym jest ten stojący samotnie przy ogrodzeniu w zachodniej części dawnej nekropolii, a dawniej zwany „die weinende Frau”, czyli płaczącą kobietą Jest to klasycystyczny nagrobek, który wiąże się ze szkołą słynnego Schadowa. Został poświęcony zmarłej 17 czerwca 1796r. Miejscowej dziedziczce Krystynie Helenie Tugendreich von Gersdorf – żonie radcy i starosty powiatu zgorzeleckiego Ernesta Bogumiła Kiesewettera z Wykrot. Widzimy ubraną w antyczny strój kobietę siedzącą na kamieniu. Wsparta jest na jednej ręce, a w drugiej trzyma chustkę zakrywającą twarz. Inskrypcja wykuta na szczycie, nad plaskorzeźbą mówi: „Sie ist in Ruhe – Wir sind in Thränen”. Na ułożonych na dole płytach grobowych wykuto napisy, które jednak są niezwykle trudne do zidentyfikowania. Od strony południowej zdołaliśmy odczytać jedynie wyrwane z kontekstu zdania: ... Mutter/ ... ... Tugend und ... / ... ... Vollenddung/ ... ... die Hand/ ... ... beweinet/ ... ging sie am 17ten Juny 1796/ ... hinuber wo się un seeligtten Auschauen/ ... ... Gottes/ ... darin Lohn ihrer Tugenden erhellet .../ ... den wohl einst werden mir ... wiedersehn/. Na cmentarzu znajdował się również drugi posąg przypisywany Schadowowi, a poświęcony zmarłemu w 1814r. Mag. Gotfrydowi Vogelowi pastorowi Wykrot. Dzięki zachowanym zdjęciom możemy cokolwiek powiedzieć o jego wyglądzie. Na cokole znajdowała się stojąca postać kobiety, przywdziana w strój antyczny. Tekstu okolicznościowego wykutego na cokole dziś już nie znamy. Na południowej ścianie cmentarza zachował się jeszcze jeden nagrobek, niestety mało czytelny. Z tekstu możemy dowiedzieć się tylko, iż należał do szlachetnie urodzonej Marty Elżbiety B...trin, zmarłej 10 września 1727r

.

Opis w opracowaniu Hansa Lutscha

  • Grabstein für einen Ritter † 1559, früher bemalt, jetzt übertüncht, mit der Figur des Verstorbenen in Lebensgröße.
  • Mehrere Grabdenkmäler des XVII. und XVIII. Jahr¬hunderts mit den Figuren der Verstorbenen.
  • ** Grabdenkmal für Christiane Helene Tugendreich von Gersdorf, Gemahlin des Land es ältesten und Stifts- Merseburgischen Regierungsrates Ernst Gottlieb Kiese¬wetter auf Waldau, † 1796. Es ist in Hochrelief dar¬gestellt eine antik gekleidete Frau in sitzender Stellung, das verhüllte Antlitz mit dem Arme stützend. Edler Faltenwurf. Treffliche Ausführung in Sandstein - aus Schadow'scher Schule. Inschrift: Sie ist in Ruhe - Wir sind in Thränen. Vom Volke, die weinende Frau' genannt.
  • ** Grabdenkmal für den Magister Gottfried Vogel, Pastor in Waldau † 1814. Lebensgroße weibliche Figur in antiker Gewandung, welche die Rechte auf die Brust legt, die Linke auf einen Totenkopf stützt, der auf einem von einer Schlange umzingelten Baumstumpf liegt. Das Haupt ist nach links gewendet, der rechte Fuß ist Spielfuß. Am Sockel ist ein kleines Relief angebracht, Genius mit umgekehrter Fackel mit je einem Vöglein auf der Rechten und auf dem über ein Körbchen ausge¬streckten Fuße. Aus Schadow'scher Schule. Vgl. Lähn III 503. Sandstein. Trotz der freien Stellung auf dem Friedhofe vortrefflich erhalten.
- Die Kunstdenkmäler der Landkreise des Reg.-Bezirks Liegnitz - im amtlichem Auftrage bearbeitet von Hans Lutsch. Breslau 1891. -

Płyta nagrobna Abrahama von Gersdorf † 1559

Ogólny widok płyty

Płyta nagrobna zmarłego w 1559 roku rycerza Abrahama von Gersdorf, ówczesnego właściciela Wykrotów.

Epitafium Hansa Georga Thomasa † 1771

Ogólny widok epitafium

Epitafium Hansa Georga Thomasa, który w latach 1750 - 71 był pastorem w Wykrotach, a wcześniej w Raciborowicach.

Zespól barokowych epitafiów

Ogólny widok płyty
Widok ogólny epitafium Widok ogólny epitafium Widok ogólny epitafium Widok ogólny epitafium

Zespół barokowych epitafiów w murze otaczającym cmentarz.

Epitafium barokowe

Ogólny widok epitafium

Barokowe epitafium, na którym na skutek upływu czasu i znacznego zniszczenia przez wandali można dokładnie odczytać jedynie imię Maria.

Epitafium barokowe

Ogólny widok epitafium

Barokowe epitafium, na którym na skutek upływu czasu można dokładnie odczytać jedynie imię Katharina.

Epitafium barokowe

Ogólny widok epitafium

Barokowe epitafium, na którym na skutek kiepskiej jakości zdjęcia nie można nic odczytać.

Krzyż upamiętniający kogoś z rodziny von Wuthenau

Widok ogólny krzyża Widok fragmentu krzyża

Krzyż z krótkim napisem:
Ruhestätte
derer
von Wuthenau

Płyta nagrobna Helene Bracke

Ogólny widok płyty

Płyta nagrobna Helene Bracke z d. Bermann, urodzonej 21 kwietnia 1880 roku a zmarłej 5 marca 1910 roku.

Ruhestätte
meiner lieben Gattin u. Mutter,
unserer guten Tochter u. Schwester
Helene Bracke
geb. Bermann
geb. 21. April 1880,
gest. 5. März 1910.

Unvergesslich bleibst Du den Deinen!

Nagrobek Christiane Helene Tugendreich

Ogólny widok nagrobka

Samotnie stojący przy ogrodzeniu w zachodniej części dawnej nekropolii klasycystyczny (szkoła Schadowa) dawniej zwany „die weinende Frau”, czyli płaczącą kobietą. Poświęcony zmarłej 17 czerwca 1796r. Miejscowej dziedziczce Christiane Helene Tugendreich von Gersdorf – żonie radcy i starosty powiatu zgorzeleckiego Ernesta Bogumiła Kiesewettera z Wykrot. Widzimy ubraną w antyczny strój kobietę siedzącą na kamieniu. Wsparta jest na jednej ręce, a w drugiej trzyma chustkę zakrywającą twarz. Inskrypcja wykuta na szczycie, nad plaskorzeźbą mówi: „Sie ist in Ruhe – Wir sind in Thränen”. Na ułożonych na dole płytach grobowych wykuto napisy, które są niezwykle trudne do zidentyfikowania. Od strony południowej zdołaliśmy odczytać jedynie wyrwane z kontekstu zdania: ... Mutter/ ... ... Tugend und ... / ... ... Vollenddung/ ... ... die Hand/ ... ... beweinet/ ... ging sie am 17ten Juny 1796/ ... hinuber wo się un seeligtten Auschauen/ ... ... Gottes/ ... darin Lohn ihrer Tugenden erhellet .../ ... den wohl einst werden mir ... wiedersehn/.


Zamknij okno